"Финансылык сабаттуулук" ийрими
Финансылык сабаттуулук деген эмне?
Финансылык сабаттуулук – бул адамдын акчага байланыштуу ойлонулган жана жүйөлүү чечим кабыл алуу, кирешелерине жана чыгашаларына эсеп жүргүзүү, аларды туура колдоно билүү, өз келечегин узак жылдарга пландоо жана финансылык жоготууларга даяр болуу жөндөмдүүлүгү. Буга чейин Улуттук банк Кыргыз калкынын финансылык сабаттуулук деңгээлин аныктоо боюнча социологиялык изилдөө жүргүзгөн. Жыйынтыгында калктын үчтөн бир бөлүгү гана кирешелерине жана чыгашаларына эсеп жүргүзөрү анык болгон. Ал эми ар бир алтынчы жаран ай ичинде канча акча алып, анын канчасын кайда сарптаганы тууралуу билбегени ачыкталган. Ошондой эле жарандардын басымдуу бөлүгү баштапкы финансы кызмат көрсөтүүлөрүн гана колдонот экен. Калк түрдүү финансы-насыя мекемелеринин кызмат көрсөтүүлөрүн колдонордон мурда алардын шарттарын салыштырбайт десек болот.
ФИНАНСЫЛЫК САБАТТУУЛУКТУН НЕГИЗГИ ПРИНЦИПТЕРИ
- Тапкан кирешеңиздин аз бөлүгүн гана сарптоону үйрөнүңүз.
- Күнүмдүк керектөөлөрдү толуктаңыз. Алсак, турак жай, билим алуу, ден соолук жаатындагы керектөөлөр жана башкалар
- Бир нерсе аларда анын баасына гана эмес, сизге ал нерсе чын эле өтө зарылбы, ага кетчү чыгымдарды да эске алыңыз. Кымбат унаа, чет жерде эс алууга жолдомо алууну эң акыркы кезекке коюу керек. Алсак, кымбат унаа алдыңыз дейли. Эгер унааңыз бузулса анын тетиктери да, оңдоп-түзөө иштери да кымбатка түшөт.
- Эмне кымбаттап жатканына баам салып, ошону сатып алууга аракет кылыңыз. Тескерисинче, эмне арзандап жатса аны сатып алуудан баш тартыңыз.
ФИНАНСЫЛЫК ЖАКТАН САБАТТУУ АДАМДЫН БЕЛГИЛЕРИ:
- Киреше жана чыгашалардын эсебин жүргүзөт
- Акча чогулта билет
- Тапкан кирешесинин аз бөлүгүн иштетет
- Финансылык кызматтарды туура тандайт
- Каржы жаатындагы актуалдуу маалыматтар менен таанышат
- Өз укугун билет жана коргой алат
Мына бул айтылгандар финансылык сабатуулук жөнүндөгү маалыматтын эң кичине бөлүгү.
Ийримдин максаты:
“Финансылык сабаттуулук ийриминин негизги максаты –бул окуучуларды жашоосунда эң керектүү болгон акча каражатын туура падаланууга, сарамжалдуулукка, акча каражатын кантип таап, кантип көбөйтүүгө үйрөтүү жана тарбиялоо болуп саналат. Башкача айтканда биздин окуучулар 11-классты аяктап жатып, чоң турмуш жолуна аттанаардан мурда ошол жашоо-турмушуна эң керектүү болгон билим аспаптарына ээ болуп чыгышат.
Ийрим 9-11 класстын окуучуларына милдеттүү түрдө жумасына 1 саатан өтүлөт.
Ийрим жетекчиси: Алтымыш уулу Улан